شاید بارهای زیادی شنیده باشید که می گویند فلان شخص دارای اعتیاد جنسی می باشد و این مسئله برایتان سوال برانگیز بوده است که اصلا اعتیاد جنسی چیست؟ چگونه افراد به این مسئله اعتیاد پیدا می کنند و اینکه علائم و نشانه های اعتیاد جنسی چه مواردی می باشند؟
اعتیاد جنسی چیست؟
اعتیاد جنسی زمانی وجود دارد که فرد نسبت به مهار کردن یا به تعویق انداختن تمایلات جنسی خود ناتوان است.
به زبانی دیگر می توان گفت رابطه جنسی و فکر کردن به آن بیمار را تحت کنترل خود قرار می دهد.
علت بروز این بیماری بیشتر بد رفتاری های والدین با بیماری آنها در سنین کودکی می باشد. این گونه افراد حتما باید به مراکز سکستراپی و مشاوره سکستراپ مراجعه نمایند.
این درمان شامل موارد زیر می باشد :
- آموزش نحوه ارضاء
- مشاوره فردی
- بازسازی روابط از هم گسسته فرد
- آموزش تکنیک های غلبه بر استرس
اما اولین مرحله ایجاد اشتیاق در فرد برای درمان می باشد.
آیا اعتیاد جنسی یک نوع اختلال است؟
بله، اعتیاد جنسی اختلالی است که در آن فرد قادر نیست رفتار جنسی خود را مدیریت کند. پایداری افکار جنسی به توانایی کار کردن، حفظ روابط و تحقق فعالیتهای فرد لطمه می زند.
دیگر اصطلاحات مورد استفاده برای اعتیاد جنسی شامل وابستگی جنسی، بیش فعالی جنسی و رفتار جنسی تکانشی است.
این اختلال همچنین در زنان زیر عنوان حشری بودن و در مردان به عنوان ساتیریازیس توسط سکستراپ ها شناخته می‌شود.
اگر چه اعتیاد جنسی دارای برخی ویژگی های مشترک با اعتیاد به مواد مخدر است، فرد در این اختلال به یک عمل یا فعالیت اعتیاد دارد و نه به یک ماده. درمان ممکن است کمک کننده باشد اما در صورت عدم درمان، امکان تشدید اختلال وجود دارد.
در حدود 12 تا 30 میلیون نفر در ایالات متحد آمریکا دچار اعتیاد جنسی هستند. این اعتیاد هم در مردان و هم در زنان بروز میکند.
آنچه درباره اعتیاد جنسی نیاز است بدانید
“انجمن پزشکی اعتیاد آمریکا” اعتیاد را چنین تعریف میکند: “یک بیماری اولیه و مزمن سیستم پاداش، انگیزش، حافظه و مدارهای مرتبط در مغز.”
فرد دچار اعتیاد جنسی غرق در بحر سکس بوده یا دچار میل جنسی بیش از حد شدید است.
افکار این نوع معتادان در تسخیر فعالیت جنسی است تا به حدی که در آن این وضعیت بر دیگر فعالیت ها و فعل و انفعالات زندگی آنان تأثیر سوء میگذارد.
اگر این فشار و اصرار، غیر قابل کنترل شود، فرد ممکن است در زندگی اجتماعی با دشواری‌های عملکردی مواجه گردد.
در برخی موارد ممکن است فردی که دارای زندگی جنسی سالم و لذت‌بخشی است دچار اعتیاد جنسی شود.
این نوع افراد ممکن است با افعال و فانتزی هایی که برای اغلب مردم قابل پذیرش تلقی نمیشود تحریک گردند.
در برخی از موارد این امکان هست که فرد دچار یک اختلال پارافیلیک مثل بچه‌نوازی (بچه‌بازی) باشد. این نوعی اختلال قابل تشخیص است.
اختلال پارافیلیک چیست؟
اختلال پارافیلیک شامل برانگیختگی جنسی با محرکهایی است که اغلب مردم آنها را قابل پذیرش نمیدانند که به عنوان مثال میتوان از بچه‌بازی نام برد. این اختلال دربرگیرندۀ پریشانحالی و اختلال عملکرد است.
اعتیاد جنسی به صورت کامل در چهارچوب یک اختلال پزشکی تعریف نشده است، اگرچه میتواند بر زندگی خانواده ها، روابط بین فردی و هستی مردم تأثیرات منفی داشته باشد.
یک مشکل در مورد شناسایی اعتیاد جنسی این است که مردم دارای سطوح متفاوتی از میل جنسی یا شهوت جنسی هستند.
فرد ممکن است شریک جنسی خود را به صرف بیشتر بودن میل جنسی در وی “معتاد سکس” تلقی کند . تحقیق بیشتری نیاز است تا بتوان تعیین کرد که آیا اعتیاد جنسی به عنوان یک اختلال وجود دارد یا خیر.
رفتارها و مشخصات اعتیاد جنسی
برخی تلاش ها برای تعریف مشخصات اعتیاد جنسی بر پایۀ متونی در مورد وابستگی به مواد شیمیایی استوار بوده است. اعتیاد جنسی میتواند همان سیستم های پاداش و مدارهای مرتبط به اعتیاد به مواد مخدر را در مغز فعال کند.
به هر جهت مردم دچار اعتیاد جنسی ممکن است به انواع مختلفی از رفتار جنسی معتاد شوند.
این موضوع تعریف این اختلال را دشوارتر میکند. این موضوع همچنین عنوان کنندۀ آن است که اختلال نه از اعمال فرد مبتلا بلکه بیشتر از عقدۀ روانی همراه آن نشأت میگیرد.
همچنین به نظر میرسد که اعتیاد جنسی شامل ایجاد قواعدی برای احساس کنترل بر اختلال و سپس بر هم زدن این قواعد برای ایجاد قواعدی تازه است.
فعالیتهای مرتبط به اعتیاد جنسی میتواند شامل موارد زیر باشد:
- خودارضاءگری تکانشی
- ماجراهای متعدد، شرکاء جنسی متعدد و شرکاء جنسی یک‌شبه
- مشغولیت مداوم به پورنوگرافی
- اقدام به انجام سکس ناسالم
- سکس سایبری یا استفاده از تکنولوژی کامپیوتری برای سکس
- ملاقات با زنان خیابانی یا اقدام به فاحشهنوازی
- خودنمایی جنسی یا عریان‌گردی
- نظربازی یا چشم‌چرانی
رفتارها و طرز تلقیها در اعتیاد جنسی
- ناتوانی در حفظ انگیزش های جنسی و احترام نسبت به حدود و ثغور مورد احترام دیگران در عمل جنسی
- جداسری، که در آن فعالیت جنسی از نظر عاطفی فرد را اقناع نمیکند
- اجبار به جلب توجه دیگران، عاشق شدن، و شروع داستان های عاشقانۀ جدید، که اغلب به یک رشته از روابط منجر می‌شود
- احساس گناه و شرم
- آگاهی نسبت به غیر قابل کنترل بودن میل جنسی علیرغم تبعات اجتماعی، مالی و پزشکی آن
- الگوی برگشت کننده‌ای از تکانش‌های مقاومت و مشارکت در اعمال زیادهروانۀ سکس هرزه یا ناشی از هرزگی
- درگیری در رفتارهای جنسی به میزان بیش از حد نیاز و بیش از اندازه
- چند تلاش برای توقف، کاهش یا کنترل رفتار
- صرف وقت و انرژی زیاد برای به دست آوردن سکس، سکسی بودن یا بهبود از یک تجربۀ سکسی
- از دست دادن فعالیتهای مرتبط به کار، تفریحی و اجتماعی به دلیل اعتیاد به سکس
- اختلال خشم جنسی، که در آن فرد اگر نتواند به اعتیاد خود بپردازد دچار پریشانحالی، اضطراب، بیقراری، و احتمالاً اعمال خشونت می‌شود.
مطالعات به وجود ارتباط قوی میان به اصطلاح اعتیاد جنسی و ریسک‌پذیری اشاره کرده‌اند. اعتیاد جنسی میتواند سبب رفتار مصرانۀ فرد در پذیرش ریسکهایی مثل عفونتهای واگیردار جنسی، آسیب‌دیدگی جسمانی یا پیامدهای عاطفی شود که خطرات مرتبط به سلامت با آنها همراه است.
عوارض اعتیاد جنسی
در صورت عدم درمان رفتار جنسی تکانشی میتواند فرد را دچار احساس شدید گناه و افت اعتماد به نفس کند. برخی از بیماران ممکن است دچار اضطراب و افسردگی شدید شوند.
دیگر عوارض در این مورد شامل موارد زیر است:
- مشکلات ارتباطی، خانوادگی و جدایی
- مشکلات شغلی
- بیماری‌های واگیردار جنسی
- عواقب قانونی اگر عمل جنسی فرد غیر قانونی بوده یا در چشم عموم مردم مخلانه و آزار دهنده باشد، مثل عریان‌گردی.
علل اعتیاد جنسی
علل مسبب اعتیاد جنسی نا روشن است. اعتیاد ریشه در مرکز پاداش در مغز دارد. اعتیاد وقتی بروز میکند که برخی بخشهای مغز پاسخهای مربوط به لذت را با مکانیسمهای بقاء اشتباه میگیرند.
مغز میانی بخشی از مغز است که سیستم پاداش بدن و غریزههای بقاء را مدیریت میکند. وقتی فعالیت جنسی سیلابی از دوپامین ایجاد میکند، این مادۀ شیمیایی معروف به “حس خوب” در مغز باعث تحریک احساس لذت می‌شود. آنگاه مغز میانی این حس لذت را به مثابۀ محوری برای بقاء تلقی میکند.
یک احتمال این است که در مردم دچار اعتیاد جنسی، قشر فرونتال مغز، یا مرکز منطق و اخلاق توسط مغز میانی دچار اختلال می‌شود.
مطالعات انجام شده بر روی موش‌های صحرایی ضایعات یک بخش مغز موسوم به کورتکس پریفرونتال مدیال (mPFC) را با رفتار جنسی تکانشی مرتبط کرده‌اند.
این موضوع ممکن است تا حدودی روشنگر علل بیشفعالی جنسی در نوع انسان باشد. برخی مطالعات فرکانس بالاتری از رفتار اعتیاد جنسی را در مردم دارای خانواده‌های دچار اختلال عملکردی یافته‌اند.
فرد دچار اعتیاد جنسی بیشتر محتمل است که از سوی دیگران مورد سوء استفاده قرار گرفته باشد. شمار قابل توجهی از مردم بهبود یافته از اعتیاد جنسی خبر از وجود برخی انواع اعتیاد در میان اعضاء خانوادۀ خود دادهاند. اعتیاد جنسی میتواند در کنار سایر انواع اعتیاد بروز نماید.
تشخیص اعتیاد جنسی
علایم اعتیاد جنسی ممکن است مشابه انواع دیگر اعتیاد باشد اما مقیاس‌های تشخیصی اعتیاد جنسی محل مناقشه باقی مانده است. به همین دلیل، انواع مختلفی از مقیاس ها برای تشخیص اعتیاد جنسی وجود دارد.
بر مبنای اعلام “راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی انجمن روان‌پزشکی آمریکا، چاپ پنجم” (DSM-V) بیش فعالی جنسی به علت فقدان شواهد حمایت کننده از تجربۀ آن به مثابۀ یک اختلال، یک تشخیص رسمی محسوب نمیشود.
به هر جهت “طبقه بندی بین المللی بیماری ها، چاپ دهم” (ICD-10)، یک دسته‌بندی ارائه میدهد که میتواند با بیش فعالی جنسی تناسب داشته باشد: “F52.8: اختلال جنسی دیگری نه بر اثر مواد مخدر یا یک اختلال شناختۀ شده فیزیویولوژیک.”
میل جنسی بیش از حد یا حشری بودن در زنان، و ساتیریازیس در مردان همگی در این دسته بندی قرار میگیرد.
“انستیتو نوروساینس و رفتار انسان سیمل”، در UCLA، در یک مطالعۀ مربوط به سال 2012 عنوان کرده است که برای واجد شرایط بودن اعتیاد جنسی به عنوان یک اختلال روانی فرد باید دارای مشخصات زیر باشد:
“تخیلات، رفتارها و اجبارهایی را که تا 6 ماه ادامه مییابند و ناشی از عواملی مثل دارو، دیگر اختلالات پزشکی، سوء مصرف مواد مخدر یا دوره های مانیک مرتبط به اختلال دو قطبی نیستند، تجربه کند.”
از آنجا که موارد بیشتری از اعتیاد جنسی و پیامدهای آن بروز یافته اند، اختلال مزبور در سطح گستردهتری خود را به عنوان اختلال روانی تثبیت کرده است.
اعتیاد جنسی یا شهوت جنسی بیش از حد
یک چالش موجود تمیز دادن اعتیاد جنسی از میل جنسی زیاد است.
دو ویژگی کلیدی میتوانند متخصصان سلامت را در زمینۀ تشخیص این دو از هم کمک کنند:
- نارسایی پایدار در کنترل رفتار
- ادامۀ رفتار علیرغم مضرات ایجاد شده توسط آن
یک روانپزشک خبره میتواند بیش شهوت جنسی شدید و الگوی وابستگی به تحریک جنسی یا دیگر اختلالات پارافیلیک که نیازمند مراقبت پزشکی هستند تفاوت قائل شود.
مقیاس پیشنهادی
دکتر اویل گودمن / Aviel Goodman، مدیر انستیتو روان‌پزشکی مینه‌سوتا، مقیاسی مشابه همانهایی که در مورد اعتیاد به مواد مخدر به کار میروند ارائه داده است. این مقیاس زمانی اعتیاد جنسی را محرز میداند که صدمه یا اختلال قابل توجهی بر اثر یک الگوی رفتاری ایجاد شده باشد.
برای رسیدن به تشخیص، فرد باید دستکم سه مورد از روندهای برشمرده در زیر را در یک دورۀ 12 ماهه از خود نشان داده باشد. رفتارها به تحمل و موضوع انصراف یا پا پس کشیدن مرتبط اند. آنها برای مورد شرایط تغییرات شخصی بر اثر اعتیاد جنسی تنظیم نشدهاند.
- رفتار نیاز به افزایش تواتر و شدت برای تحقق اثرات مورد نظر داشته باشد.
- ادامۀ رفتار در یک سطح یا شدت واحد برای ایجاد اثرات مورد نظر کا فی نباشد.
- عدم ادامۀ رفتار منجر به سندرم انصراف، شامل تغییرات فیزیولوژیک یا روان‌شناختی.
- توسل به رفتارهای مشابه برای رسیدن به تسکین یا اجتناب از علایم انصراف و کنار کشیدن.
دیگر مقیاس‌های محتمل شامل موارد زیر است:
- اقدام به انجام رفتار برای زمانی طولانی یا با شدت یا تواتری بیش از حد تمایل.
- داشتن میل پایدار نسبت به قطع رفتار یا کنترل آن یا اقدام به کوشش‌های بیفرجام برای انجام این کار
- صرف وقت زیادی برای فعالیتهایی مورد نیاز برای آماده شدن جهت انجام رفتار یا بهبود از آن
- وادادن یا کاهش میزان فعالیتهای مهم زندگی اجتماعی، شغلی یا تفننی به دلیل اشتغال به رفتار مزبور
- ادامۀ رفتار علیرغم آگاهی از اینکه محتمل است که سبب مشکلات فیزیکی یا روان‌شناختی یا تشدید آنها شود.
درمان اعتیاد جنسی
درمان اعتیاد ممکن است دشوار باشد، زیرا فرد دچار اعتیاد اغلب اوقات الگوهای رفتاری و فکری خود را عقلانی سازی و تنظیم میکند. مردم دچار اعتیاد به سکس ممکن است منکر وجود هر گونه مشکلی شوند.
گزینه‌های درمانی کنونی با هدف کاهش اصرار بیش از حد به پرداختن به روابط جنسی و تشویق پرورش ارتباطات مفید دنبال میشوند.
گزینه‌های درمانی فهرست زیر در دسترس است:
- نهادهای خودیاری که به فرد با ارائۀ برنامه های مختلف خودیاری و خودمدیریتی کمک میکنند.
- برنامه های درمان بر پایۀ اقامت برای افراد دچار اختلالات اعتیادی مختلف در دسترس است. اینها برنامه های بیمارستانی هستند، که در آن فرد در یک مکان مشخص دارای تسهیلات بسر میبرد و مراقبت های لازم را از درمانگرهای متخصص دریافت میکند.
- درمان شناختی رفتاری (CBT) طیفی از تکنیکهای مختلف را در اختیار فرد قرار میدهد که به وی کمک میکنند تا رفتار خویش را تغییر دهد. CBT میتواند فرد را از عود رفتار بازدارد و برای رفتارهای جنسی مضر مجدداً برنامه‌ریزی کند.
- تجویز داروهایی مثل پروزاک برای کاهش میزان انگیزش جنسی، اما این دارو از سوی FDA برای استفاده در این اختلال مورد تأیید قرار نگرفته است.
در زمینۀ ریکاوری از اعتیاد حمایت دوستان و اعضاء خانواده نقش حیاتی دارد. ممکن است فهم و تحمل اعتیاد جنسی به علت سرشت رفتاری این اعتیاد برای دیگران دشوار باشد، به ویژه اگر اعتیاد مزبور پیشتر باعث ضربه زدن و آسیب رساندن به روابط شده باشد.
به هر جهت، یک شبکۀ حمایتی نیرومند به کاهش رفتار تخریبی و ریسک عود اعتیاد کمک میکند.
سکستراپ ها می توانند در این زمینه کمک کننده باشند در کلینیک سکستراپی دکتر نجات با همکاری روانپزشک و روانشناس کمک به سزایی خواهد کرد.
در نهایت اینکه
دانستید که اعتیاد جنسی یک نوع اختلال در زنان و مردان می باشد که نیاز است برای پیشگری از پیشرفت آن حتما با مشاوران و متخصصین سکستراپ در ارتباط باشید.
مشاوران و همکاران ما از طریق سایت drnejatclinic.com پاسخگوی سوالات شما عزیزان در این زمینه می باشند.
شما می توانید از طریق همین سایت سوالات، انتقادات و پیشنهادات خود را با ما، در مرکز کلینیک سکستراپی دکتر نجات در میان بگذارید.
سوالات مربوط به اعتیاد جنسی
- اقدامات جنسی اعتیاد آور که قابل دسترس می باشند چه مواردی می باشند؟
استمناء اجباری، برقراری تماس های تلفنی نامفهوم، داشتن برقراری روابط جنسی نامشروع و مشاهده تصاویر یا فیلم های مستهجن از جمله موارد اعتیاد آور قابل دسترس می باشند. - علت اعتیاد جنسی چیست؟
هیچ علت مشخصی برای اعتیاد جنسی وجود ندارد، اما عوامل بیولوژیکی، روان شناختی و اجتماعی می توانند در بروز این اختلالات نقش داشته باشند. - چه عواملی نشان دهنده خطر اعتیاد جنسی می باشند؟
حریم خصوصی، مخفی کاری در مورد رابطه های جنسی باعث می شود این مشکلات به مرور زمان بدتر شوند.